به نقل از «قدس آنلاین»

تالاب هورالعظیم در وضعیت عادی نیست/ ضرورت تامین حقابه بیشتر

تاریخ انتشار: ۲۸ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۷۱۱۰۹۹

به گزارش قدس آنلاین، عادل مولا با اشاره به میزان دریافت حقابه تالاب هورالعظیم در سال آبی جاری (مهر ماه ۱۴۰۱تا شهریور ۱۴۰۲) اظهار کرد: ۶۷ درصد حقابه تالاب هورالعظیم در سه ماهه دی، بهمن و اسفند۱۴۰۱ دریافت شده است که این میزان حدود ۷۰۰ میلیون متر مکعب می‌شود.

وی با بیان اینکه حقابه تالاب هورالعظیم بیش از یک میلیارد متر مکعب است توضیح داد: در مجموع در سال آبی جاری حدود ۹۳۱ میلیون متر مکعب از حقابه داده شده است و در چند ماه اخیر با توجه به رها شدن موجی آب و برداشت‌ها از بالادست، حقابه تالاب محقق نشده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

معاون محیط طبیعی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان با اشاره بالا بودن دما و تبخیر در سطح تالاب و تنش وارد شده به مخزن سه، چهار و پنج تالاب در تابستان امسال گفت: انتظار می‌رود آورد بیشتری برای تالاب در نظر گرفته شود تا مشکل آن رفع شود.

آتشسوزی نقطه‌ای در ۴۵۰ هکتار از هورالعظیم عراقی

وی با اشاره به خشک بودن بخش عراقی تالاب هورالعظیم به عنوان عامل آتش‌سوزی در تالاب گفت: براساس گزارش‌های به دست آمده از کشور عراق و تصاویر ماهواره‌ای در تابستان امسال حدود ۴۵۰ هکتار از تالاب‌ هورالعظیم در عراق به ویژه در حاشیه رودخانه‌های منتهی به تالاب که عمدتا نیزارهای هستند دچار آتشسوزی‌ شده‌اند که این آتش‌سوزی‌های در بخش عراقی به صورت نقطه‌ای است.

مولا با اشاره به تاثیر آلودگی و دود ناشی از این آتشسوزی در استان خوزستان گفت: جدای از تاثیر که آتش‌سوزی بر افزایش آلاینده‌ها در هوا دارد بر روی تالاب نیز اثرگذار است. آتش‌سوزی‌ها شاید به صورت مستقیم روی تالاب بخش ایرانی موثر نباشد اما به طور غیر مستقیم زیستگاه را با تنش مواجه می‌کند که این تنش‌ها ممکن به تمام مناطق سرایت کند.

بخش ایرانی تالاب آتشسوزی نداشت

وی ادامه داد: خوشبختانه امسال در بخش ایران تالاب هورالعظیم آتش‌سوزی وجود نداشت و امیدواریم تا شروع بارندگی‌ها، تالاب با مشکلاتی از این دست مواجه نشود.

براساس این گزارش ۲۳ شهریور ماه جاری دودی ناشی از آتش‌سوزی بخش عراقی تالاب هورالعظیم مناطق مرزی خوزستان را درگیر کرد.

تالاب هورالعظیم، آخرین بازمانده تالاب‌های بین النهرین در جنوب غربی کشور در خوزستان و در انتهای حوضه آبی کرخه واقع شده‌ است. یک سوم این تالاب در ایران و دو سوم آن در کشور عراق واقع است؛ آتش سوزی یکی از چالش‌های این تالاب در زمانی است که حقابه آن تامین نشود.

در تابستان سال ۹۷ که خشکسالی شدیدی در خوزستان رخ داد نیز آتش سوزی در بخش‌های ایرانی و عراقی تالاب هورالعظیم از تیر تا مهر آن سال ادامه داشت. دود ناشی از این آتش سوزی تا بیش از ۱۰۰ کیلومتر در خوزستان پیش رفت و هشت شهرستان را درگیر کرد.

شهریور ۱۴۰۰ نیز آتش سوزی در سه نقطه از بخش عراقی تالاب هورالعظیم، باعث شد دود این آتش سوزی شهر رُفیّع از توابع شهرستان هویزه را فرا گیرد.

رودخانه کرخه امسال برای سومین سال متوالی با بحران کم آبی روبرو بوده و در ماه‌های اخیر بنا بر اعلام وزارت نیرو در چندین نوبت رهاسازی صورت گرفته است.

به گفته فعالان محیط زیستی به علت برداشت‌های مکرر از بالادست این آب به طور کامل به تالاب نرسیده است.

منبع: خبرگزاری ایرنا

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: تالاب هورالعظیم عراق اهواز ایران عراقی تالاب هورالعظیم حقابه تالاب بخش عراقی آتش سوزی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۷۱۱۰۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

طالبان آب هیرمند را به شوره‌زار می‌ریزد تا به ایران نرسد

پرداخت نکردن حقابه ایران از رودخانه هیرمند توسط افغانستان در حالی است که انتشار تصاویر ماهواره‌ای از انحراف بخش عمده‌ای از آب رودخانه مرزی مشترک به سمت شوره زار گودزره در این کشور بار دیگر حاشیه ساز شده است.

تصاویر ماهواره‌ای از انحراف آب هیرمند به شوره زار گودزره افغانستان

به گزارش همشهری، افغانستان سال‌هاست از آزادسازی حقابه رودخانه مرزی هیرمند سر باز می‌زند. با اینکه مقامات افغانستان، آزادسازی حقابه رودخانه هیرمند را به بارندگی‌های مناسب در این کشور مشروط کرده اند، اما با وجود بارش‌های فرا نرمال در این کشور، نه تنها حقابه ایران از رودخانه هیرمند آزاد نشده، بلکه این کشور با استفاده از بند‌های کوچک و متعدد انتقال و انحراف آب، مانع از جاری شدن رودخانه به پایین دست حوضه آبریز هیرمند در ایران می‌شود.

با اینکه انتشار برخی تصاویر جاری شدن آب در پایین دست حوضه آبریز رودخانه هیرمند در سیستان و بلوچستان هراز گاهی در فضای مجازی دست به دست می‌شود و موجی از شادمانی را در بین مردم محلی سبب می‌شود، اما پرداخت حقابه براساس معاهده سال ۱۳۵۱ تعریف مشخصی دارد و آزادسازی سیلاب سرشکن از سد‌های بالادست که محدود به یکی دو نوبت در سال است، به معنای عمل افغانستان به تعهدات قانونی اش در زمینه پرداخت حقابه هیرمند نیست.

عدم پرداخت حقابه ایران از سوی افغانستان در حالی است که انتشار تصاویر ماهواره‌ای از انحراف بخش عمده‌ای از آب این رودخانه مرزی مشترک به سمت شوره زار گودزره در این کشور و در همسایگی با ایران، بار دیگر حاشیه ساز شده است.

تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد که طالبان مانند سال‌های گذشته سیلاب هیرمند را به بیابان گودزره انحراف داده است. آب منحرف شده مساحتی بالغ بر ۴۰۰ کیلومتر مربع از گودزره را پوشانده و آب شیرین رودخانه هیرمند را به تلخاب تبدیل کرده است.

آبی که می‌تواند در صورت رسیدن به پایین دست، تالاب بین المللی هامون ایران به وسعت ۴۱۰ کیلومتر مربع (معادل وسعت گودزره) را احیا و از مرگ این اکوسیستم ارزشمند و تبدیل آن به کانون گرد و غبار جلوگیری کند.

سلاجقه: برای نرسیدن آب به تالاب هامون دست‌هایی در کار است

مدیر کل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست کشور درباره خلف وعده‌های افغانستان در عمل به آزاد سازی حقابه هامون از روزدخانه هیرمند گفت: «متاسفانه با وجود بارش‌های خوبی که در حوضه هیرمند و کل کشور افغانستان اتفاق افتاده است و رودخانه‌های ورودی تالاب هامون، وضعیت مناسب و سیلابی دارند، اما دستکاری‌هایی که در بالادست اتفاق افتاده و انحراف آبی که به وسیله بند‌های انحرافی ایجاد شده، باعث شده است که آب از مسیر طبیعی خود منحرف شده و مسیر طبیعی را طی نکند.»

آرزو اشرفی زاده اضافه کرد: «مسیر طبیعی آب در این حوضه آبریز به این صورت است که آب باید از رودخانه هیرمند وارد ایران شده و تالاب هامون را سیراب کند؛ در ادامه از طریق رودخانه شیرین به افغانستان بر گردد و وارد گودزره شود. اما متاسفانه دستکاری در مسیر طبیعی و عدم تامین حقابه پایین دست، این مسیرطبیعی را منحرف کرده است.»

اشرفی زاده تصریح کرد: «این اقدام افغانستان از نظر حقوق عرف بین الملل محکوم است و ما در این خصوص اعتراض خود را اعلام کرده ایم. پیگیری‌هایی هم از طریق مراجع ذیربط (وزارت امور خارجه) در حال انجام است که اکوسیستم‌ها به صورت یکپارچه و طبیعی آبگیری شوند.»

این مدیر ارشد محیط زیستی کشور درباره آخرین وضعیت تالاب بین المللی هامون گفت: «تالاب هامون از رودخانه فراه مقدار کمی مرطوب و مقداری آب نیز از طریق رودخانه هیرمند وارد تالاب شده است که حجم آن در مقایسه با حجم سیلاب و دبی بسیار بالای آبی که در رودخانه هیرمند جریان دارد، بسیار ناچیز است. درواقع مداخلات انسانی که در مسیر اتفاق افتاده منجر به این شده است که ورودی تالاب بین المللی هامون که همیشه وابسته به سیلاب‌ها بوده، دچار چالش شود و آب کمی وارد آن شود.»

دروغ طالبان به ایران درباره نبود آب کافی در پشت سد‌های کجکی و کمال‌خان

مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست کشور به انحراف آب هیرمند به گودزره اشاره کرد و افزود: «گودزره درواقع یک شوره زار است و از نظر اکولوژیکی هیچ ارزشی ندارد. از قدیم و از گذشته به دلیل واقع شدن در انتهای حوضه آبریز، مردم منطقه هیچ وابستگی معیشتی به آن ندارند. درمقابل، اما تالاب بین المللی هامون به عنوان ذخیره زیست کره که در کنوانسیون رامسر ثبت شده است، ارزش اکولوژیکی بسیار بالایی دارد. بر همین اساس، هم به لحاظ عرفی و هم از نظر قوانین بین الملل انحراف مسیر طبیعی هیرمند محکوم است.»

اشرفی زاده در پاسخ به دلیل دستکاری‌های کشور افغانستان در مسیر روردخانه مشترک مرزی هیرمند، گفت: «این سوال را باید از مسئولان افغانستان پرسید که با چه هدفی این کار را انجام می‌دهند. دو کشور مسلمان منطقه باید حسن همجواری و حقوق همدیگر را رعایت کنند. ضمن اینکه رعایت حقوق اکوسیستم‌های طبیعی مشترک که در دنیا هم وجود دارد باید توسط همه کشور‌هایی که آب‌های هم مرز دارند صورت بگیرد و افغانستان هم از این موضوع مستثنی نیست.»

اشرفی زاده به پیگیری‌های سازمان حفاظت محیط زیست برای تامین حقابه هامون از رودخانه هیرمند اشاره کرد و گفت: «مکاتبات زیادی در این زمینه داشته ایم و حتی مذاکرات متعددی از طریق وزارت امور خارجه صورت گرفته است. معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست هم شخصا پیگیر موضوع است و امیدواریم این پیگیری‌ها در نهایت به نتیجه برسد.»

بند کمال‌خان قابلیت ذخیره تنها ۵۰ میلیون مترمکعب آب دارد، اما در واقعیت بند انحرافی آن توانایی انحراف بیش از ۲ میلیارد مترمکعب آب از رودخانه هیرمند پیش از سرریز سد مخزنی را دارد. اقدامات چند سال اخیر در انحراف آب هیرمند و تحقق پیدا نکردن حق آبه ایران نشان می‌دهد که طالبان از بالادست بودن خود در رودخانه هیرمند سوء استفاده می‌کند و مانع جاری شدن آب در پایین دست می‌شود.

چهار روز از سیلاب در افغانستان و هدررفت چند میلیارد مترمکعبی آب در این حوضه می‌گذرد، اما به غیر از جاری شدن بخش اندکی از سیلاب افغانستان در جریکه سیستان و بلوچستان، آبی به پایین دست نرسیده است.